Խոհարարությունը մարդկության ամենահին մասնագիտություններից մեկն է։ Այն ծնվեց այն օրը, երբ մարդը վառեց կրակը՝ ոչ միայն տաքանալու, այլև իր կերակուրը փոխակերպելու համար։ Այդ պահին ծնվեց առաջին հրաշքը՝ հում մթերքը դարձավ մշակույթ, իսկ համը՝ մարդու և աշխարհի միջև առաջին խորը երկխոսությունը։
Դարեր շարունակ խոհարարությունը եղել է մարդու կյանքի անբաժան մասը՝ կապված հավատքի, արարողությունների, ընտանիքի և հիշողության հետ։ Հին Եգիպտոսում խոհարարներն առանձնահատուկ դիրք ունեին․ նրանք ծիսական գործողություն էին կատարում՝ կերակրելով աստվածներին և փարավոններին։ Միջնադարյան պալատներում խոհարարները համարվում էին արքունիքի գաղտնիքի պահապաններ՝ նրանց հմայքը թաքնված էր համերի ներդաշնակության, ձևերի գեղեցկության և մանրակրկիտ աշխատանքի մեջ։
Խոհարարությունն անցել է հազարավոր տարիներ՝ կրելով մարդկության պատմությունը իր մեջ։ Այն եղել է պատերազմի և խաղաղության, աղքատության ու շքեղության ուղեկիցը։ Սովի տարիներին այն դառնում էր գոյատևման միջոց, իսկ բարգավաճ ժամանակներում՝ արվեստի ամենաբարձր դրսևորումներից մեկը։ Բայց ամեն դարում խոհարարը եղել է նույնը՝ մարդ, ով ստեղծում է կյանքի համը։
Խոհարարությունը միակ արվեստն է, որը ծնվում է ոչ թե պահպանելու, այլ կիսվելու ցանկությունից։ Խոհարարը ստեղծում է իր արվեստը գիտակցելով, որ այն մի պահից հետո կվերանա, բայց այդ պահը՝ համի, բույրի և զգացողության միախառնումը, կմնա հիշողության մեջ հավերժ։
Ահա թե ինչու խոհարարությունը երբեք չի եղել պարզապես աշխատանք․ դա փիլիսոփայություն է, որին տիրապետում են նրանք, ովքեր սիրում են մարդուն և կյանքը։
Խոհարարը առաջինն է, ով արթնանում է, և վերջինն է, ով գնում է հանգստանալու ․ նա ստեղծում է ոչ թե արդյունք, այլ փորձառություն։
Այս մասնագիտությունը պահանջում է անսահման համբերություն, ճշգրտություն, ստեղծագործականություն և ամենից առաջ՝ սեր։ Որովհետև միայն այն մարդը, ով սիրում է, կարող է համին հաղորդել հիշողություն։ Միայն նա, ով հասկանում է մարդկային հոգին, կարող է ստեղծել ուտեստ, որը կփոխի տրամադրություն, կարթնացնի կարոտ կամ կբերի ժպիտ։
Խոհարարների միջազգային օրը սահմանվել է 2004 թվականին՝ Համաշխարհային խոհարարական միության (Worldchefs) նախաձեռնությամբ։ Տոնի նպատակն էր ընդգծել խոհարարի դերը հասարակության մեջ, նրա ազդեցությունը առողջ սննդի մշակույթի, կրթության և հյուրընկալության զարգացման վրա։ Ամեն տարի հոկտեմբերի 20-ին աշխարհի տարբեր երկրներում խոհարարները միանում են միասնական գաղափարի՝ հիշեցնելու, որ իրենց աշխատանքը պարզապես ուտեստների պատրաստում չէ, այլ՝ մարդկային կապերի ստեղծում, մշակույթների հաղորդակցություն և կյանքի փիլիսոփայություն։
Այս օրը միավորում է հազարավոր խոհարարների ամբողջ աշխարհում՝ սկսած Michelin-ի ռեստորաններից մինչև փոքրիկ ընտանեկան խոհանոցներ։ Այն տոն է բոլոր նրանց համար, ովքեր իրենց ձեռքերի ջերմությամբ ու հոգու լույսով կերակրում են մարդկությանը։
Մենք ուզում ենք շնորհակալություն հայտնել բոլոր նրանց, ովքեր իրենց ձեռքերով և սրտով կառուցում են մեր մշակույթի ամենահամեղ մասը։ Նրանք են պահում ազգային հիշողությունը՝ յուրաքանչյուր համի և բաղադրատոմսի մեջ։ Նրանք են մեր առօրյան դարձնում տոն, և մեր տոները՝ անմոռանալի։
Շնորհավոր տոնդ, խոհարար․
քո ձեռքերում է աշխարհի համը, տաքությունն ու հոգին։
Քո աշխատանքը խոսում է առանց բառերի, բայց ամեն օր հիշեցնում է, որ սնվելը պարզապես անհրաժեշտություն չէ — դա կյանքի փիլիսոփայությունն է։