Փետրվարի 14-ը ողջ աշխարհում հայտնի է որպես սիրո և ռոմանտիկայի տոն՝ Վալենտինի օր։ Բայց Հայաստանում փետրվարի 14-ը կրում է ավելի խոր և ավանդական տարրեր նույնպես, քանի որ այն համընկնում է Տրնդեզի հետ՝ հին հայկական տոն, որը նույնպես կապված է սիրո, ընտանիքի և ջերմության հետ։ Ի՞նչ կլինի, եթե այս երկու տարբեր մշակույթների տոները միավորենք մեկ օրում: Արդյո՞ք հնարավոր է համատեղել Վալենտինի ռոմանտիկան և Տրնդեզի կրակների ջերմությունը՝ սիրո ամենահիշարժան տոնը ստեղծելու համար:
Վալենտինի օրը ծնունդ է առել Հռոմեական կայսրությունում՝ Սուրբ Վալենտինի մասին լեգենդից, ով գաղտնի ամուսնացնում էր սիրահար զույգերին, չնայած կայսեր արգելքին։ Ժամանակի ընթացքում այն վերածվեց սիրահարների տոնի, և այսօր այն նշվում է համարյա ամբողջ աշխարհում՝ որպես սիրո և ռոմանտիկայի խորհրդանիշ։
Տրնդեզի տոնը, որը հայկական ավանդույթների մեջ կապված է արևի վերածննդի և ամուսնության օրհնության հետ։ Տրնդեզին մարդիկ կրակ են վառում և թռչում դրա վրայով՝ հավատալով, որ այդպես կվանեն չար ուժերին, կզորացնեն սերը և կբերեն երջանկություն ընտանիքին։ Այս ավանդույթը հատուկ կարևորություն ունի նորապսակների համար, քանի որ համարվում է, որ կրակի վրայով միասին թռչելը ապահովում է ամուր և հաջողված ամուսնություն։
Ինչպես համատեղել երկու տոնը Փետրվարի 14-ին կարելի է սկսել Վալենտինի ռոմանտիկ նվերներով՝ ծաղիկներով կամ քաղցրավենիքով։ Օրը կարելի է շարունակել ռոմանտիկ լանչով՝ կիսվելով սիրո խոստումներով և նվերներով։ Բայց երեկոյան կարելի է տոնին ավելացնել հայկական շունչ՝ մասնակցելով Տրնդեզի կրակախաղին և կրակի շուրջ սիրո երգերին․
Համատեղելով Վալենտինի ռոմանտիկան և Տրնդեզի ջերմությունը՝ կարելի է ստեղծել սիրո մի նոր խորհրդանիշ, որը միավորում է արևմտյան ռոմանտիկան և հայկական ավանդույթները: Այսօր մենք կարող ենք կրկնապատկել սերն ու ջերմությունը՝ միաժամանակ պահպանելով մեր մշակութային արժեքները: Ի վերջո, սերն այն ուժն է, որը միավորում է սրտերը, մշակույթներն ու ժամանակները: Եվ ինչո՞ւ ոչ՝ Վալենտինի և Տրնդեզի տոները:
Leave a Reply