Հայաստանում հանգստի գները. արդյո՞ք մենք խթանում ենք ներգնա տուրիզմը, թե՞ խրախուսում արտագնան

Հայաստանում ներգնա տուրիզմը տարեցտարի կորցնում է իր գրավչությունը տեղացի զբոսաշրջիկների համար։ Պատճառը ոչ միայն ավիաչվերթների հասանելիությունն ու արտասահմանյան էժան փաթեթներն են, այլև հենց տեղական շուկայի անհասկանալի գնագոյացումը։ Այսօր շատ հայեր նախընտրում են հանգստանալ Եգիպտոսում, Վրաստանում, Արաբական Միացյալ Էմիրություններում կամ նույնիսկ Թուրքիայում, որովհետև նույն գումարով ավելի շատ ծառայություն են ստանում։

Բայց հարցը միայն «մատչելիության» մեջ չէ։ Խնդիրը խորը արմատներ ունի, և մենք պետք է հստակ հարցադրումներ անենք՝ արդյո՞ք մեր հյուրանոցներն ու տուրիզմի ոլորտը ճիշտ են գնահատում շուկան և սպառողի կարիքները։

Ի՞նչ է նշանակում «անհասկանալի գնագոյացում» Հայաստանում

Տրամաբանական կլինի, եթե տեղական շուկայում հանգստի գները լինեն համադրելի միջազգային շուկայի հետ։ Սակայն այսօր մենք ունենք մի քանի հիմնարար խնդիր.

Շատ երկրներում տեղացիների համար ավելի մատչելի տարբերակներ կան, իսկ տուրիստների համար ավելի բարձր գներ են սահմանվում։ Օրինակ՝ Վրաստանում կամ Եգիպտոսում շատ հյուրանոցներ առաջարկում են հատուկ փաթեթներ տեղացիների համար՝ հաշվի առնելով նրանց գնողունակությունը։ Հայաստանում նման տարբերակում չկա։

Այլ երկրներում, երբ պահանջարկը նվազում է (օրինակ՝ ոչ տուրիստական սեզոնին), հյուրանոցները նվազեցնում են գները, որպեսզի ներգրավեն տեղացի սպառողներին։ Հայաստանում շատ հյուրանոցներ աշխատում են նույն գնացուցակով՝ անկախ նրանից՝ սեզոնային բումը կա, թե՞ ոչ։

Հյուրանոցների ու ռեզորթների գները հաճախ համադրելի են 4-5 աստղանի միջազգային հյուրանոցների հետ, բայց առաջարկվող ծառայությունների քանակն ու որակը զգալիորեն զիջում են։

Տուրիստական ծառայությունների ընտրանին Հայաստանում զգալիորեն սահմանափակ է, մինչդեռ արտասահմանում նույն գնով առաջարկվում են լրացուցիչ փաթեթներ՝ սնունդ, էքսկուրսիաներ, տրանսֆերներ, ժամանցային հնարավորություններ։

Որտե՞ղ է ավելի շահավետ հանգստանալ

Եթե վերցնենք ստանդարտ հանգստի տարբերակ՝ 2 անձի հանգիստ 3-4 օրով (weekend), ապա տարբերակները կլինեն հետևյալը.

Ջերմուկ 250,000 – 350,000 դրամ

Նախաճաշ, սենյակ, որոշ դեպքերում՝ բուժական պրոցեդուրաներ

Ծաղկաձոր 200,000 – 280,000 դրամ

Նախաճաշ, լողավազան, շոգեբաղնիք

Լոռի (Հաղպատ, Դսեղ, Օձուն) 150,000 – 220,000 դրամ

Նախաճաշ, միջին կարգի հյուրանոց

Եգիպտոս (Հուրգադա, Շարմ Էլ Շեյխ) 350,000 – 450,000 դրամ

All Inclusive սնունդ, ավիատոմս, տրանսֆեր, էքսկուրսիաներ

ԱՄԷ (Դուբայ, Շարժա) 400,000 – 600,000 դրամ

Նախաճաշ, 4* հյուրանոց, ավիատոմս

Վրաստան (Բաթումի, Գուդաուրի, Ծաղվերի, Բորժոմի) 140,000 – 200,000 դրամ

Նախաճաշ, տրանսպորտ, 3-4* հյուրանոց

Այս տվյալները ցույց են տալիս, որ նույն կամ ավելի ցածր գնով Հայաստանի քաղաքացին կարող է ստանալ ավելի որակյալ հանգիստ արտերկրում՝ ներառյալ տրանսպորտը, սնունդը, լողափը կամ լրացուցիչ ծառայությունները։

Այս իրավիճակում հարց է առաջանում. ինչո՞ւ պետք է Հայաստանի քաղաքացին ընտրի ներգնա տուրիզմ, եթե արտագնա տարբերակները ավելի մատչելի են ու բազմազան և ո՞ւր ենք գնում այս գնագոյացման քաղաքականությամբ։

Հայաստանը փոքր, բայց հարուստ մշակույթ ունեցող երկիր է, որտեղ ամեն քար ու լեռ կարող է դառնալ զբոսաշրջային տեսարժան վայր։ Բայց արդյո՞ք մենք ուզում ենք, որ մեր սեփական քաղաքացիները նախընտրեն հանգստանալ այլ երկրներում, քան իրենց հայրենիքում։ Մենք չենք ասում, որ մարդիկ չպետք է ճանապարհորդեն․ աշխարհը տեսնելը հիանալի է։

Բայց երբ սեփական երկրում հանգստանալը դառնում է ավելի թանկ ու անհարմար, քան արտերկրում, դա նշանակում է, որ տուրիզմի ոլորտը սխալ ուղով է գնում։

Հարց սպառողներին. Դուք կվճարեի՞ք նույն գումարը ավելի քիչ ծառայությունների համար, եթե հստակ տեսնեիք, որ այլ տեղում նույն գումարով ստանում եք ավելին։ Եթե ոչ, ապա ինչո՞ւ պետք է ուրիշները դա անեն։

Հարց ոլորտի մասնագետներին. Կա՞ արդյոք համարձակություն ընդունելու, որ այս մոտեցումը պետք է վերանայվի։

Որքան էլ մենք հպարտանանք Հայաստանի բնությամբ ու մշակույթով, այսօր սառը թվերը ցույց են տալիս, որ հայկական հյուրանոցներում հանգստանալը հաճախ ոչ թե հաճույք, այլ ճոխություն է դառնում սեփական ժողովրդի համար։ Իսկ տուրիզմը չպետք է լինի միայն արտասահմանցիների համար․ այն պետք է առաջին հերթին հասանելի լինի սեփական երկրի քաղաքացիներին։ Ժամանակն է դուրս գալ փակ շղթայից և ստեղծել մի համակարգ, որտեղ Հայաստանը մրցակցում է ոչ թե միայն տարածաշրջանում, այլ ամբողջ աշխարհում։

Հարցն այլևս այն չէ, թե որտե՞ղ են մարդիկ նախընտրում գնալ։ Հարցն այն է, թե ինչո՞ւ նրանք չեն ընտրում Հայաստանը։ Եվ սա պետք է փոխվի։