Ո՞րն է լակտոզայի անհանդուրժողականության պատճառը, և ո՞ր մթերքներից պետք է խուսափել այն ունենալու դեպքում:
Վերջերս, իսկապես, խանութներում կարելի է ավելի ու ավելի հաճախ հանդիպել ապրանքներ, որոնց վրա գրված է «Առանց լակտոզայի»: Իսկ սրճարաններում շատերը ցանկացած տեսակի այլ կաթով են սուրճ ուզում, օրինակ՝ սոյայի կամ նուշի, միայն սովորական կովի կաթով չլինի։ Բայց չպետք է հանել կաթը ձեր սննդակարգից որոշ անձնական մտավախությունների պատճառով, քանի որ ոչ ոք դեռ չի չեղարկել կաթի օգտակար հատկությունները:
Եկեք հասկանանք, թե ինչպես է լակտոզան ազդում մարդու օրգանիզմի վրա, և ինչպես որոշել, թե արդյո՞ք դուք ունեք լակտոզայի անհանդուրժողականություն թէ ոչ: Ի՞նչ է լակտոզան և ինչպե՞ս է այն գործում
Լակտոզան կաթի մեջ պարունակվող ածխաջուր է: Այն նաև կոչվում է կաթնային շաքար: Աղիքային բջիջները չեն կարող կլանել կաթնաշաքարն իր մաքուր տեսքով, ուստի, որպեսզի այն ներծծվի մարմնի կողմից, լակտոզան բարակ աղիքներում բաժանվում է գլյուկոզայի և գալակտոզայի և կլանվելով մեր օրգանիզմի կողմից կուտակվում լյարդում և ծառայում որպես էներգիայի աղբյուր: Դրա համար անհրաժեշտ է լակտազ ֆերմենտը:
Ապացուցված է, որ լակտոզան ամրացնում է իմունային համակարգը, դրական է ազդում նյարդային համակարգի վրա և կանխում սրտանոթային հիվանդությունները։ Լակտոզայի անբավարարության ախտանշաններն են՝ անտարբերությունը, հոգնածությունը, քնկոտությունը և տրամադրության վատթարացումը։ Լակտոզան կարող է վնաս հասցնել մարդու առողջությանը միայն դրա նկատմամբ անհանդուրժողականության, ինչպես նաև չափից ավելի օգտագործման դեպքում։
Լակտազա ֆերմենտի բացակայության և օրգանիզմի անհանդուրժողականության դեպքում եթե չմարսված լակտոզան ներթափանցում է աղիքներ, սկսվում են խմորման գործընթացներ, ինչը հանգեցնում է մարսողության խանգարումների։
Լակտոզայի անհանդուրժողականությունը կարող է լինել բնածին կամ ձեռքբերովի
Իպոլակտազիան կամ լակտոզայի բնածին անհանդուրժողականությունը փաստ է, որը պետք է ընդունել, եթե օրգանիզմը հանդուրժող չէ գլյուկոզայի նկատմամբ, ապա դա հնարավոր չէ շտկել. նույնը այս դեպքում
Հիպոլակտազիան, այսինքն՝ ձեռք բերված լակտոզայի անհանդուրժողականությունը, կարող է հաջողությամբ շտկվել անհրաժեշտ ֆերմենտներ պարունակող հատուկ միջոցներով։
Տարբեր էթնիկ խմբերի շրջանում լակտոզայի անհանդուրժողականության տարածվածության ուսումնասիրությունը հետաքրքիր արդյունքներ է ցույց տվել: Մոլորակի սպիտակամորթ բնակչության շրջանում լակտոզայի նկատմամբ մասնակի կամ ամբողջությամբ անհանդուրժողականություն ունեն 15%-ից ոչ ավելին, մուգ մաշկ ունեցողների շրջանում` մոտ 70%-ը։ Եվրոպայի բնակիչները գործնականում չեն տառապում լակտոզայի անհանդուրժողականությունից, մինչդեռ աֆրիկյան մայրցամաքի, որոշ ասիական ժողովուրդներ և էսկիմոսները մասնակի կամ ամբողջությամբ անհանդուրժող են լակտոզայի նկատմամբ:
Մի շարք գիտնականներ այս ռասայական օրինաչափությունը բացատրում են ժողովուրդների ավանդույթներով, նրանց մեջ որդեգրված տնտեսական կենսակերպով, օրինակ՝ այն ժողովուրդները, ովքեր զբաղվում էին անասնապահությամբ, կաթի կլանման հետ կապված խնդիրներ չունեն։ Լակտոզայի անհանդուրժողականության առկայությունը կարելի է համարել գենետիկական ցուցանիշ ԴՆԹ-ի վերլուծության նման, օրինակ, բալթյան ժողովուրդները, գերմանացիները և սլավոնները երբեք չեն տառապում լակտոզայի անհանդուրժողականությունից.
Ի՞նչ ապրանքներում է հայտնաբերվել լակտոզան
Ցանկացած մթերք, որը պարունակում է կաթ, բնական լակտոզա է պարունակում. օրինակ` կաթնաշոռ, թթվասեր, մածուն ու պանիր։ Բացի այդ, արդյունաբերական արտադրության շատ ապրանքներ կարող են պարունակել ավելացված կաթնային շաքար և, հետևաբար, լակտոզա: Ուշադիր եղեք, երբ գնում եք ձեզ համար սովորական ապրանքներ, հիշեք, որ դրանք կարող են պարունակել լակտոզա և թաքնված կաթնաշաքար. խմորեղեն և տորթեր, ներառյալ կրեմ և կաթնային շոկոլադ պարունակող խմորեղեն և թխվածքաբլիթներ, խյուսեր և ապուրներ, նրբաբլիթներ, հաց, գրանոլա, մարգարին, որոշ սոուսներ:
Եթե կաթնամթերքից հետո անընդհատ անհանգստություն եք նկատում և կասկածում եք, որ դա անհանդուրժողականություն է, ապա ավելի լավ է խորհրդակցեք բժշկի հետ, որպեսզի նա կարողանա ճշգրիտ ախտորոշում կատարել։
Leave a Reply